Polska przejmuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej i deklaruje, że hasłem przewodnim ma być bezpieczeństwo. Jakie kwestie są najważniejsze dla Warszawy?
Z dniem 1 stycznia 2025 r. Polska rozpoczęła półroczną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Oficjalną inaugurację prezydencji zaplanowano na 3 stycznia. W uroczystości w Warszawie nie weźmie – według doniesień medialnych – udziału prezydent Andrzej Duda, jak i szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, która odwołała swój przyjazd do Warszawy w związku z ciężkim zapaleniem płuc.
Bezpieczeństwo priorytetem
Hasłem przewodnim prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej jest „Bezpieczeństwo, Europo!”. Jak czytamy na oficjalnej stronie prezydencji, „Europa mierzy się ze skutkami agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę i koniecznością wzmocnienia własnego potencjału obronnego”, co przekłada się na konieczność zwiększenia ochrony obywateli UE i zapewnienia im poczucia bezpieczeństwa i „perspektywy rozwoju”.
„Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia wymaga jedności UE i gotowości do współpracy z partnerami podzielającymi nasze wartości, w szczególności aspirującymi do członkostwa” – czytamy dalej w witrynie.
Siedem filarów
Polska deklaruje, że podczas swojej prezydencji będzie wspierała działania zwiększające europejskie bezpieczeństwo we wszystkich wymiarach, które znalazły odbicie w siedmiu filarach wyróżnionych jako najważniejsze.
Są to:
- zdolność do obrony – definiowana jako konieczność wzmocnienia gotowości obronnej, zwiększenia nakładów na cele wojskowe, przemysł obronny i uzupełnienie braków w zdolnościach obronnych. Wzmocniona ma być też współpraca z NATO i partnerami spoza UE, w tym – głównie z USA
- ochrona ludzi i granic – Polska deklaruje, że wspólnie z Europą „wskaże odpowiedzi na wyzwania w zakresie migracji i bezpieczeństwa granic zewnętrznych UE”, a także będzie podejmować działania na rzecz ograniczenia nielegalnej migracji i zwiększenia skuteczności powrotów migrantów do ich krajów pochodzenia. Deklarowana jest też chęć adekwatnego odpowiadania na zagrożenia hybrydowe, w szczególności „instrumentalizację migracji”, czego przykładem jest sytuacja na granicy z Białorusią trwająca od 2021 r.
- odporność na obcą ingerencję i dezinformację – na stronie prezydencji czytamy, że „Unia Europejska i jej państwa członkowskie muszą wzmocnić odporność demokracji oraz zahamować polaryzację i radykalizację”. Ma to być realizowane m.in. przez działania w obszarze edukacji obywatelskiej i wzmacniania społeczeństwa obywatelskiego. „Polska prezydencja będzie dążyć też do wzmacniania koordynacji w zwalczaniu dezinformacji, manipulacji informacjami oraz poprawy zdolności UE do zapobiegania i zmniejszania skutków wrogich działań w cyberprzestrzeni” – napisano. Zadeklarowano też, że Polska będzie pracowała nad rozwojem bezpiecznych usług cyfrowych
- zapewnienie bezpieczeństwa i swobody działalności gospodarczej – w tym punkcie podkreślono, że konieczne jest „pogłębienie jednolitego rynku i znoszenie barier dla transgranicznej działalności, zwłaszcza w sektorze usług”. Polska prezydencja deklaruje, że będzie pracowała nad zmniejszeniem obciążeń biurokratycznych i odejście od kar i nakazów na rzecz systemu zachęt, jak i nad przywracaniem uczciwych warunków konkurencji dla europejskiego przemysłu na globalnym rynku
- transformacja energetyczna – tu bezpieczeństwo ma skupiać się na pewności dostaw surowców energetycznych i wiarygodności transakcji w tym sektorze, szczególnie ze względu na ograniczenie importu gazu i ropy z Rosji o ⅔ i całkowitej rezygnacji z rosyjskiego węgla. Polska deklaruje, że będzie dążyć do pełnego odejścia od importu rosyjskich surowców energetycznych
- konkurencyjne i odporne rolnictwo – tu czytamy o wzmocnieniu wspólnej polityki rolnej i dążeniu do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego wszystkim mieszkańcom krajów Wspólnoty. Jak deklaruje Polska, wspólna polityka rolna „powinna zachęcać, a nie zmuszać rolników do podejmowania działań chroniących środowisko oraz wskazywać korzyści ze zwalczania i zapobiegania skutkom zmian klimatu, takim jak np. powodzie i susze
- bezpieczeństwo zdrowotne – Polska podczas swojej prezydencji chce dążyć do cyfrowej transformacji opieki zdrowotnej i poprawienia bezpieczeństwa lekowego UE, m.in. poprzez dywersyfikację łańcuchów dostaw leków, jak i wsparcie ich produkcji w Unii Europejskiej. Promowana ma być także profilaktyka.
